Aşırı (Over) Turizm
Turizm, yaşanan tüm krizlere rağmen büyüme ve gelişmeye devam eden bir sektördür. Dünya Turizm Örgütü’nün istatistikleri incelendiğinde, her geçen yıl seyahat eden insan sayısının arttığı görülmektedir. Turizm geleceği konusundaki öngörüler de turizmin ve turist sayısının artmaya devam edeceği yönündedir.
Turizm ve Kalkınma İlişkisi
2015’in sonlarında, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2017’yi “Kalkınma için Sürdürülebilir Turizm Yılı” ilan etmesi, turizmin bir ülkenin gelişmesindeki önemini göstermektedir. Kalkınmayı basit anlatımla, bir ülkedeki üretim gücünün ve insanların yaşam kalitesinin yükseltilmesine, eğitim kalitesinin artmasına, alt ve üst yapının iyileşmesine, gelir dağılımının adaletine, kısaca toplumun refahına yönelik faaliyet olarak değerlendirilmesi, BM nezdinde turizmin ne kadar kilit bir sektör olduğunu ortaya koymaktadır.
Turizm, toplumu ve ekonomiyi dönüştürücü bir güce sahip olması nedeniyle, birçok devlet, turizmi geliştirmek ve ekonomik faydalarından daha fazla yararlanmak istemektedir. Fakat her ne kadar turizm faaliyetlerin istihdam sağlama, ülke ve yöre ekonomisinin gelişmesine katkı sunma, bölgelerarası dengesizliği giderici bir rol oynama, ödemeler bilânçosu açıklarını azaltma gibi ülkeler üzerinde önemli katkıları olsa da, bazı toplumların turizme karşı oldukları, turist istemedikleri hatta turistlere saldırdıkları çeşitli gazete ve haberlere konu olmaktadır.
Dünyada artarak devam eden turizm faaliyetleri, turizmin temel değerleri niteliğindeki doğal ve sosyo-kültürel kaynaklar üzerinde düzeltilmesi mümkün olmayan ya da uzun zaman gerektiren zararlara yol açmaktadır. Turizmin olumsuz etkileri daha çok tüketime dayalı kitlesel kullanımın sonucunda ortaya çıkmaktadır. Kitle turizmi olarak nitelendirilen bu geniş kapsamlı kullanım, plansız yapılanma ve aşırı kapasite kullanımıyla birleşerek telafisi zor olumsuzluklara sebep olmaktadır.
Turist Karşıtlığı ve Öfke
Örneğin yıllık ortalama 80 milyon turiste ev sahipliği yapan İspanya’da halk turistlerin gelmesini istememektedir. İspanya’nın bazı bölgelerinin binalarının üzerine “Turistler evinize dönün” yazılarıyla turistlere korku salmaktadır. İspanya 2016’da 75,6 milyon turisti ağırlayarak rekor bir sayıya ulaşılmıştır.
Yeni Otel İnşa Etme Ruhsatı Verilmiyor
Barselona
Son zamanlarda Barcelona, Mayorka ve San Sebastian şehirlerinde turistlere karşı bazı şiddet içeren eylemler gerçekleştirilmiştir. İspanya duvarlarında “Turistler evinize dönün” ya da “Sizin keyfiniz, bizim eziyetimiz” gibi turizm karşıtı yazıların sayısının her geçen gün artığı bildirilmiştir. Barcelona’da gerçekleşen bir olayda birkaç maskeli kişi, futbol stadyumu yakınındaki turist otobüsüne saldırmış ve “Turizm mahalleleri öldürüyor” sloganını otobüsün üzerine yazarak otobüsün tekerlekleri patlatmıştır. Bazı yerlerde de turistlerin kiraladığı bisikletlerin lastikleri patlatılmıştır. Aynı zamanda Katalonya’nın merkezi Barcelona’da, yeni otel inşa etme ruhsatı verilmemektedir.
Barselona Belediyenin yaptırdığı bir araştırma sonuçları, Barselonalılara göre en büyük problemin turizm olduğunu ortaya koymaktadır. İspanya’nın şiddetli işsizlik sorununa rağmen turizm %19 ile birinci, işsizlik % 12,4 ile ikinci, ulaşım % 7 ile üçüncü kaygı sebebi çıkmıştır. İspanya’nın El Periodico gazetesine göre 2014-2016 yılları arasında Barcelona’daki kiralar yüzde 10’dan fazla yükselmiştir.
Butan (Bhutan)
Aynı zamanda turist istemeyen kent, ülke ve yörelerin sayısı giderek artmaktadır. Bu kapsamda aralarında; İzlanda, Butan, İrlanda, Avusturalya, Peru ve Ekvador’un da olduğu ülkeler, bazı bölgelerdeki tarihi ve kültürel mirasın korunması için turist sayısına kısıtlama getirmiştir. Para Dergisi’nde Alev Rigel turist istemeyen kent, ülke ve yörelerin sayısının hızla arttığı bilgisine yer vererek, bunlardan bazılarını şöyle sıralamıştır;
Cinque Terre
Cinque Terre, İtalyan Rivierası’nda, tamamen eski yapılardan oluşmuş bu sahil kesimini yılda 2.5 milyondan fazla turist tarafından ziyaret etmektedir. Fakat bu sayıyı ağırlayacak yeterli altyapısı bulunmadığından ziyaretçi sayısı 1.5 milyonla sınırlandırılmıştır.
Santorini
Santorini, (Yunanistan), geçimini tarım ve turizmcilikle sağlayan Güney Ege’deki bu Yunan adası, bembeyaz evleriyle günde 10 bin turist çekmektedir. 15 bin nüfuslu Santorini halkı, turist sayısının kontrol altına alınması istemiyle yerel yönetime başvurarak buna tavan getirilmesini istemiştir. Turistlerin yüzde 90’ı gezi gemileriyle adaya geldiği için Liman İdaresi, günlük turist sayısını sekiz bine düşürmüştür. Ada halkı, “Kaliteli bir hizmet vereceksek ve çevremizi koruyacaksak, daha fazla turisti kaldıramayız” şeklinde açıklamalar yapmıştır. Ada sakinlerinin başlıca şikayeti, yolların kalabalıklığı nedeniyle trafiğin kilitlenmesi ve çok sık bir şekilde yolların trafiğe kapatılmasıdır. Aynı zamanda yörede, turizm nedeniyle fiyatlar aşırı yükselmiş, kafelerdeki bir soğuk kahvenin fiyatı 18 Avro’ya kadar çıkmıştır. Benzer tepkiler yine Yunanistan’ın Korfu Adası’nda da görülmüş, adadaki yerel örgütler turizm karşıtı eylemler yaparak hükümeti, adayı “kirli bir cennete” dönüştürmekle suçladıkları turistlere karşı önlem almalarını istemişlerdir.
Mogao Mağaraları
Mogao mağaraları, Çin’in kuzeyinde yer alan mağaralarıyla ünlü bir bölgedir. Tarihi İpek Yolu‘nun üzerinde önemli bir vahada yer alan mağaralarda 492 adet tapınak vardır ve bin yıllık bir dilimi kapsayan süreç içinde yapılmış, Budist sanatın en seçkin örnekleri bulunmaktadır. Çinli yetkililer, aşırı turist çeken bu bölgeye, kalabalık turist gruplarının zarar vermemesi için günlük turist sayısına kısıtlama getirmişlerdir. Günlük ziyaretçi sayıları sınırlamadan önce bölgeyi günde 10 binden fazla turist ziyaret ederken, yapılan uygulama sonrası günlük turist sayısı 6.000’le sınırlandırılmıştır.
Venedik
Venedik halkı, uzun zamandan beri büyük/küçük bütün yolcu gemilerini ve turistleri istemediği belirtmektedir. Vedenik’te zaten 40 bin gros tondan büyük gemilere izin verilmemektedir. Buna rağmen Venedik, kente alınacak turist sayısının 70 binle sınırlandırmayı planlamaktadır. Aynı zamanda Venedik yetkilileri, mayoyla dolaşan turistlere para cezası verilmesi kararı almıştır.
Hırvaistan Hvar Adası
Benzer uygulama Hırvaistan’ın Hvar Adası’nda da uygulanmaya başlanmıştır. Adada dışarıda alkol tüketenlere, mayoyla ya da üstsüz dolaşanlara 700 euro para cezası verilmesi kararlaştırılmıştır. Hvar Belediye Başkanı Rikardo Novak, basına yaptığı açıklamada, “Genç turistlere hala kapımız açık. Ancak nasıl davranacaklarını öğrenmek zorundalar” şeklinde açıklama yapmıştır. Belediye Başkanı Rikardo Novak, özellikle genç turistlerin yollara kustuklarını, buldukları her köşeye idrarlarını yaptıklarını ve tişörtsüz dolaştıklarını ifade ederek bu durumdan toplumun duyduğu rahatsızlığı ifade etmiştir.
Sonuç olarak turizmin eskiden görüldüğü kadar zararsız ve maliyetsiz bir ekonomik seçenek olmadığını savunan görüşler giderek artmakta ve toplumun sosyal yapısı üzerindeki etkileri de mercek altına alınarak, olumsuz etkilerinden korunmaya çalışılmaktadır. Turizmim olumsuz etkilerinden korunabilmeyi ve sağlıklı bir şekilde faydalanabilmeyi sağlamanın yolu ise turizmin temel yapısının ve gelişim sürecinin detaylı olarak anlaşılması ve bilinmesinden geçmektedir.
Kaynakça
Apollo, M. (2015). The clash – social, environmental and economical changes in tourism destination areas caused by tourism. The case of Himalayan villages (India and Nepal), Current Issues of Tourism Research, 5(1):6-19
Brunt, P., and P. Courtney 1999 Host Perceptions of Sociocultural Impacts. Annals of Tourism Research 26:493–515.
Butler, R. W. (1980). The concept of a tourist area cycle of evolution: Implications for management of resources. Canadian Geographer, 24(1): 5-12.
Eser, S., Dalgın, T. & Çeken, H. (2010). Sürdürülebilir Kültür Turizmi: Efes Örneği, Ege Coğrafya Dergisi, 19(2): 27-34
Filiz, A. ve Yılmaz, Ö. D. (2017). Turizm Gelişim Yaklaşımları Kapsamında Yerel Halkın Turizme Yönelik Algı ve Tutumları: Mazı Köyü- Türkbükü Karşılaştırmalı Analizi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2): 1799-1824
Gürbüz, A. (2002). Turizmin Sosyal Çevreye Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Teknoloji Dergisi, (1-2), 49-59.
Zaidan, E. And Kovacs, J.F. (2017). Resident Attitudes Towards Tourists and Tourism Growth: A Case Study From the Middle East, Dubai in United Arab Emirates, European Journal of Sustainable Development, 6(1): 291-307.
http://turizmgazetesi.com/news.aspx?id=84239
http://www.karar.com/ekonomi-haberleri/avrupa-turist-istemiyor-563388
http://www.milliyet.com.tr/artik-turist-istemeyen-sehir-venedik-ekonomi-1260953
http://www.tuyed.org.tr/bunlar-artik-turist-istemiyor/
https://www.ahaber.com.tr/dunya/2016/10/10/bu-ulkeler-ve-kentler-artik-turist-istemiyor
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41005770
Leave A Reply